ബമാകോ: പശ്ചിമ ആഫ്രിക്കൻ രാജ്യമായ മാലിയിൽ ജിഹാദിസ്റ്റ് അധിനിവേശം അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലേക്കുള്ള താലിബാന്റെ തിരിച്ചുവരവിനെ അനുസ്മരിപ്പിക്കുംവിധം അതിവേഗം വ്യാപിക്കുന്നു. രാജ്യത്തിന്റെ മിക്ക ഭാഗങ്ങളിലും, അൽ-ഖ്വയ്ദയുടെ അനുബന്ധ സംഘടനയായ ജമാഅത്ത് നുസ്രത്ത് അൽ-ഇസ്ലാം വാൾ-മുസ്ലിമീൻ (JNIM) ഭരണം സ്ഥാപിക്കുകയും നികുതി പിരിക്കുകയും നിയമങ്ങൾ നടപ്പിലാക്കുകയും ചെയ്യുന്ന സ്ഥിതിയാണ്. ഇതിനെ 'അനകൊണ്ട തന്ത്രം' എന്നാണ് വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്.(Jihadist occupation intensifies in Mali, Al-Qaeda affiliate controls country)
2001-ന് ശേഷം അൽ-ഖ്വയ്ദ നടത്തുന്ന ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട മുന്നേറ്റത്തിനാണ് മാലി സാക്ഷ്യം വഹിക്കുന്നത്. മാലി, ബുർക്കിന ഫാസോ, നൈജർ തുടങ്ങിയ രാജ്യങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്ന വടക്കൻ-മധ്യ ആഫ്രിക്കയിലെ സഹേൽ മേഖലയിലും അൽ-ഖ്വയ്ദ പിടിമുറുക്കുന്നുണ്ട്. 2021-ൽ താലിബാൻ അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ പിടിച്ചെടുത്തതിനുശേഷം, ഒരു അൽ-ഖ്വയ്ദ അനുബന്ധ സംഘടന ഒരു രാജ്യം മുഴുവൻ പിടിച്ചെടുത്ത് ഭരിക്കുന്നത് ഇതാദ്യമായിരിക്കും.
2022-ൽ മാലിയുടെ ഭരണകൂടത്തിന്റെ തകർച്ച സൃഷ്ടിച്ച ശൂന്യതയിലേക്കാണ് ജെഎൻഐഎം പിടിമുറുക്കിയത്. പല സമൂഹങ്ങളിലും, അവരുടെ കോടതികളും നികുതി പിരിവുകാരും സായുധ പട്രോളിംഗും ഇവർ സജ്ജീകരിച്ചു. 2025-ന്റെ തുടക്കത്തിൽ, ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ 70% ലധികം പ്രദേശങ്ങളും ജിഹാദി ആധിപത്യത്തിന് കീഴിലായി.
ജിഹാദിസ്റ്റുകൾ രാജ്യത്തെ സാമ്പത്തികമായും സാമൂഹികമായും തകർക്കുകയാണ്. ജൂലൈയിൽ തീവ്രവാദികൾ ഇന്ധന വിതരണം തടസ്സപ്പെടുത്തി. സെപ്റ്റംബറിൽ, പ്രധാന തെക്കൻ റൂട്ടുകൾ ഉപരോധിച്ചു. മിക്ക വിതരണങ്ങളും സെനഗൽ, ഐവറി കോസ്റ്റ് വഴിയാണ് എത്തുന്നത്. നവംബറിൽ അഞ്ച് ഇന്ത്യക്കാരെ തട്ടിക്കൊണ്ടുപോയത് സ്ഥിതിയുടെ ഗൗരവം വർദ്ധിപ്പിച്ചു.
ജിഹാദി ഗ്രൂപ്പുകൾ ശക്തമായതിനെ തുടർന്ന് ഏകദേശം ഇരുപത് ദശലക്ഷം മാലിയക്കാർ കുടിയിറക്കപ്പെട്ടു. കൃഷി തകർന്നു. പല പ്രദേശങ്ങളിലും പെൺകുട്ടികളുടെ വിദ്യാഭ്യാസം പൂർണ്ണമായും നിലച്ചു. ഒക്ടോബറോടെ, ദേശീയ പാതകളിലെ തീവ്രവാദ ആക്രമണങ്ങൾ ചൂണ്ടിക്കാട്ടി യു.എസ്. എംബസി അമേരിക്കക്കാരോട് ഉടൻ രാജ്യം വിടാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടു.
മാലിയുടെ ജിഹാദികളുടെ അധിനിവേശം അയൽ രാജ്യങ്ങളായ ബുർക്കിന ഫാസോ, നൈജർ, മൗറിറ്റാനിയ, അൾജീരിയയുടെ ചില ഭാഗങ്ങൾ എന്നിവിടങ്ങളിലേക്കും അസ്ഥിരത വ്യാപിപ്പിക്കുകയാണ്. രാജ്യം 'സ്ലോ മോഷൻ താലിബാനൈസേഷന്' വിധേയമായിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണെന്ന് സഹായ സംഘടനകൾ മുന്നറിയിപ്പ് നൽകുന്നു.
വിമതർക്ക് പൂർണ്ണ നിയന്ത്രണം ലഭിച്ചാൽ, അൽ-ഖ്വയ്ദയുടെ ഏറ്റവും സ്ഥിരതയുള്ള സങ്കേതമായി മാലി മാറും. മാലിയൻ സൈന്യം തകരുകയും വിദേശ കരാറുകാർ പിൻവാങ്ങുകയും ഭരണകൂടം തകരുകയും ചെയ്താൽ, തലസ്ഥാനമായ ബമാകോ ജിഹാദികളുടെ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള പ്രദേശങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ട ഒറ്റപ്പെട്ട ഒരു കോട്ടയായി മാറുകയും രാജ്യം പൂർണ്ണമായും തകരുകയും ചെയ്യുമെന്ന് വിദഗ്ധർ പ്രവചിക്കുന്നു.